Kreta to największa grecka wyspa i piąta pod względem wielkości na Morzu Śródziemnym. To wyspa o niezwykłej różnorodności, pełna kontrastów i niesamowitych miejsc. Z jednej strony – zabytki pamiętające czasy starożytnych cywilizacji, z drugiej – dzikie góry, malownicze plaże i ukryte wioski, gdzie czas zdaje się płynąć wolniej. To miejsce, które potrafi oczarować każdego, niezależnie od tego, czy interesuje cię historia, przyroda, czy po prostu chcesz poczuć grecki klimat. Zwiedzanie Krety to podróż przez tysiące lat historii, od pałaców minojskich, przez weneckie fortyfikacje, aż po tradycyjne greckie wioski, gdzie życie toczy się spokojnym rytmem. Wschodnia Kreta, mniej zatłoczona niż zachodnia część wyspy, zachwyca dzikimi krajobrazami, urokliwymi miasteczkami i ukrytymi plażami. To tutaj znajdziesz malownicze zatoki, górskie wioski, w których czas się zatrzymał, oraz ślady jednej z najstarszych cywilizacji Europy. Wschód wyspy oferuje wszystko – od leniwego wypoczynku nad morzem po możliwość odkrywania fascynujących miejsc, gdzie historia i natura przeplatają się w niesamowity sposób.
Podział Krety na część wschodnią i zachodnią jest umowny, ale dla przejrzystości tekstu posłużymy się nim, aby uporządkować jej atrakcje. Do Krety Wschodniej zaliczymy miejsca, które znajdują się w Waszym zasięgu, jeśli planujecie lądowanie w Heraklionie. Oczywiście cała wyspa jest dostępna, jednak warto rozważyć podział podróży na dwa wyjazdy, aby nie spędzić większości wakacji w samochodzie lub autokarze.
Wakacje na Krecie Wschodniej to spotkanie ze wszystkim, co wyspa ma do zaoferowania – od różnorodnej bazy hotelowej, przez wysokie szczyty górskie, piękne plaże i historyczne miasta, po luksusowe wille, stanowiska archeologiczne, wyśmienitą kreteńską kuchnię oraz gościnność lokalnych mieszkańców. To miejsce, do którego chce się wracać, bo jedna wizyta na tej wyspie to stanowczo za mało!
Miasta i zabytki – kreteńskie dziedzictwo kulturowe
1. Rethymno
Wyjątkowe miasto położone w centralnej części Krety, jest łatwo dostępne zarówno dla turystów wypoczywających na wschodzie, jak i na zachodzie wyspy. To magiczne miejsce, gdzie czas zdaje się zatrzymać w labiryncie wąskich uliczek pełnych ukrytych kawiarni i sklepików z lokalnym rękodziełem. Bez wątpienia jest to jedno z najpiękniejszych i naszych ulubionych miast Krety. Zabytki, które warto zobaczyć podczas wizyty w mieście to: Fortezza – imponująca wenecka twierdza z XVI wieku z pięknym widokiem na miasto i morze; Fontanna Rimondi – renesansowa fontanna z 1626 roku w samym sercu starego miasta; Port Wenecki i Latarnia Morska – malowniczy port z czasów weneckich i latarnia morska z XVII wieku.
2. Heraklion
Heraklion, stolica Krety i największe miasto wyspy, tętni życiem od wczesnych godzin porannych aż do późnej nocy. Jego niepowtarzalny charakter kształtują zarówno zabytkowa zabudowa, jak i otaczające miasto mury, a także nieustanny gwar, który tworzy niepowtarzalną atmosferę. To miejsce, które bez wątpienia zachwyci miłośników historii oraz entuzjastów greckich miast, choć warto pamiętać, że jego dynamiczny rytm i specyficzny klimat mogą nie każdemu przypaść do gustu. Wizyta w Heraklionie pozwoli na wyrobienie sobie własnego zdania o tym fascynującym miejscu.
Wśród miejsc, które koniecznie należy odwiedzić w Heraklionie, wyróżnia się Muzeum Archeologiczne, które przechowuje jedne z najcenniejszych skarbów minojskiej cywilizacji. Katedra św. Tytusa, poświęcona patronowi Krety, to z kolei ważna świątynia prawosławna o głębokim znaczeniu historycznym. Twierdza Koules, wenecka forteca z XVI wieku, zachwyca swoją imponującą architekturą i widokiem na port miasta. Warto również zatrzymać się przy Weneckiej Loggii, jednym z najpiękniejszych zabytków Heraklionu. Obok niej znajduje się Fontanna Morosini położona na placu Lwów w sercu Heraklionu.
3. Pałac w Knossos
Pałac legendarnego władcy Krety, króla Minosa – to najsłynniejsze i najczęściej odwiedzane stanowisko archeologiczne na wyspie. Pozwala ono zgłębić historię i kulturę starożytnej cywilizacji minojskiej, która zamieszkiwała Kretę około 4 tysięcy lat temu. Zobaczycie tam replikę słynnych fresków: „Książę z Liliami” czy „Skok przez byka”, charakterystyczne dla pałacu w Knossos kolumny i malowidła ścienne przedstawiające byka. Więcej o Knossos dowiesz się z artykułu Pałac w Knossos i cywilizacja minojska – odkryj starożytną Kretę.
4. Malia
Malia to popularne miejsce turystyczne na wschodnim wybrzeżu Krety, znane z piaszczystych plaż, kurortów i bogatej historii. Wspaniałe plaże z krystalicznie czystą wodą przyciągają turystów szukających relaksu, a w okolicy znajdują się liczne hotele i ośrodki wypoczynkowe, które zapewniają komfortowy pobyt. Malia to także ważne stanowisko archeologiczne, gdzie można zwiedzać ruiny pałacu minojskiego, jednego z najważniejszych ośrodków cywilizacji minojskiej na Krecie. To doskonałe miejsce dla osób, które chcą połączyć wypoczynek z odkrywaniem historii wyspy.
5. Stare miasto Hersonissos
Większość hoteli w tej popularnej miejscowości turystycznej znajduje się w pobliżu wybrzeża, dlatego turyści rzadziej docierają do jej starej części, położonej około 3 km od portu. Warto jednak wybrać się tam taksówką lub na spacer, by odkryć urokliwe uliczki, odwiedzić lokalne tawerny i skosztować wyśmienitej kreteńskiej kuchni w wyjątkowej atmosferze.
6. Agios Nikolaos
Miasto, nazywane kreteńskim Saint-Tropez, zachwyca swoją malowniczą zabudową, która przypomina słynne francuskie miasteczko. Jego charakterystycznym punktem jest jezioro Voulismeni, które według legendy było miejscem kąpieli bogini Ateny. Zdecydowanie warto się tu wybrać – to klimatyczne miasteczko z pewnością przypadnie Wam do gustu.
7. Elounda
Niewielka miejscowość położona 10 km od Agios Nikolaos, znana z luksusowych hoteli malowniczo usytuowanych nad Zatoką Mirabello. Rozciąga się stąd widok na Spinalongę – wyspę trędowatych, której historia co roku przyciąga tysiące turystów. Mieszkańcy Eloundy z dumą wspominają, że na wakacje wybrali ją między innymi Lady Gaga i Leonardo DiCaprio.
8. Plaka
Niegdyś niewielka wioska rybacka, dziś popularne, choć wciąż urokliwe miejsce turystyczne. Silnie związana z wenecką twierdzą Spinalonga, która przez lata pełniła funkcję kolonii dla trędowatych. To właśnie w Place, podczas naszej wycieczki na Spinalongę, można delektować się obiadem w jednej z rodzinnych kreteńskich tawern.
9. Sitia
Niewielkie, malowniczo położone miasto na wschodnim wybrzeżu Krety, usytuowane kaskadowo nad zatoką. Często stanowi przystanek dla turystów zmierzających na słynną palmową plażę Vai. Jeśli wybieracie na wspomnianą plażę, warto zatrzymać się w mieście, pospacerować urokliwymi uliczkami i napić się greckiej kawy.
10. Spinalonga
Spinalonga, wenecka twierdza i niegdyś wyspa dla trędowatych, to jedno z najważniejszych miejsc na wschodniej Krecie, malowniczo położone w lazurowych wodach Zatoki Mirabello. Choć jej zapierające dech w piersiach widoki pozostają w pamięci na długo, warto również pamiętać o jej smutnej historii – wyspa przez wiele lat była kolonią dla trędowatych, co miało głęboki wpływ na mieszkańców Krety, dlatego będąc na Krecie, warto zgłębić historię tego miejsca podczas wycieczki z naszym przewodnikiem. Więcej o Spinalongdze dowiesz się z artykułu na naszym blogu: Spinalonga – wyspa trędowatych. Historia i życie na wyspie
11. Ierapetra
Najcieplejsze miasto na Krecie. Ze względu na panujący tam klimat można w nim dłużej cieszyć się słonecznymi dniami. Ierapetra od czasów minojskich, była ważnym miejscem strategicznym, ponieważ posiada bezpośredni dostęp do Morza Libijskiego, okalającego Kretę od południa. W mieście znajduje się również dom Napoleona, w którym, według miejskich legend, miał on kiedyś nocować.
12. Fajstos i Gortyna
Położone w pobliżu Fajstos i Gortyna to jedne z najważniejszych stanowisk archeologicznych na Krecie. W Fajstos można zwiedzać ruiny jednego z pałaców minojskich, a Gortyna to starożytne miasto, które odegrało kluczową rolę w historii wyspy za czasów panowania Rzymian. Było to istotne centrum administracyjne i handlowe, a także miejsce, gdzie uchwalono słynny kodeks prawny – tzw. prawo gortyńskie.
Prawosławne klasztory wschodniej Krety
13. Klasztor Toplou
Klasztor Toplou, położony na wschodnich krańcach Krety, jest jednym z najważniejszych i najbardziej znanych klasztorów na wyspie, którego historia sięga XV wieku. Jego monumentalne, 10-metrowe mury, przypominające raczej fortyfikacje niż typową budowlę sakralną, świadczą o jego funkcji obronnej. Przez wieki klasztor musiał chronić się przed licznymi najazdami, zarówno piratów, jak i obcych najeźdźców, którzy starali się przejąć jego bogate zasoby. Dzięki swojej strategicznej lokalizacji w górzystym regionie, Toplou stał się nie tylko ośrodkiem duchowym, ale również centrum obrony przed zagrożeniami z zewnątrz.
14. Klasztor Arkadi
To historyczny klasztor położony w górzystej, centralnej części Krety, który odgrywa kluczową rolę w kulturze i historii wyspy. Związany z wydarzeniami XIX wieku, kiedy Kreta walczyła o swoją niepodległość, klasztor stał się ważnym punktem oporu przeciwko osmańskim rządom. W trakcie powstania przeciwko Osmanom, miejsce to oferowało schronienie greckim powstańcom oraz cywilom, którzy szukali bezpieczeństwa. Najbardziej dramatycznym momentem w historii klasztoru był rok 1866, kiedy to podczas oblężenia przez osmańskie siły, mieszkańcy klasztoru, by uniknąć niewoli, podjęli tragiczny, lecz heroiczny krok. Około 600 osób, w tym kobiety i dzieci, zdecydowało się na detonację materiałów wybuchowych, co doprowadziło do ogromnych strat wśród obrońców. To odważne poświęcenie stało się symbolem walki o wolność i do dziś jest upamiętniane, stanowiąc ważny element tożsamości narodowej Krety.
Piękne plaże wschodniej Krety
15. Plaża Voulisma
Położona pomiędzy Agios Nikolaos i Pachia Ammos, popularna wśród lokalnych mieszkańców ze względu na swój błękitny kolor wody. Sama plaża jest dość wąska i w sezonie ciężko znaleźć na niej trochę miejsca dla siebie, dlatego polecamy Wam wybrać się tam wcześnie rano.
16. Plaża Vai
Plaża Vai to jedna z najbardziej znanych atrakcji na Krecie Wschodniej, słynąca z unikalnego gaju palmowego, który stanowi jej charakterystyczny element. Piękne, naturalne palmy rozciągają się tuż za linią plaży, tworząc niepowtarzalny krajobraz, który wprowadza w klimat tropikalnych rajów. Choć dostęp do samego gaju jest zabroniony, jego bliskość pozwala poczuć egzotyczną atmosferę. Plaża Vai, z jej złocistym piaskiem i krystalicznie czystą wodą, jest idealnym miejscem na relaks i odpoczynek. Razem z nami możecie zobaczyć ją podczas naszej autorskiej wycieczki, którą organizujemy z południa Krety – Magiczny Wschód Krety.
17. Plaża Almiros
Popularna, szeroka piaszczysta plaża niedaleko miejscowości Agios Nikolaos z charakterystyczną rzeczką wpadającą do morza. Wypoczywając w okolicach Agios Nikolaos lub Istro warto ją odwiedzić.
18. Plaże w okolicy Xerokampos
Przepiękne, wyjątkowe, piaszczyste – i często puste – plaże ze względu na nierozwiniętą bazę hotelową w okolicy. Naszą ulubioną plażą jest Mazida Ammos, na którą możemy zabrać Was podczas naszej autorskiej wycieczki Magiczny Wschód Krety.
19. Palmowa plaża Preveli
Jedno z najbardziej malowniczych miejsc na Krecie, charakteryzujące się pięknym położeniem i unikalnym połączeniem plaży, palm i rzeki, która łączy się z Morzem Libijskim. Jest to jedna z najpiękniejszych scenerii Krety, której nie możecie przegapić. Tę plażę zobaczycie razem z nami podczas wycieczki Palmowe Preveli i Weneckie Rethymno.
20. Matala – plaża hipisów
Szeroka, piaszczysta plaża na południowym wybrzeżu wyspy, cieszy się popularnością wśród turystów ze względu na charakterystyczne groty w skale. W okresie rzymskim groty te były wykorzystywane jako katakumby, a w niedawnych czasach stały się miejscem szczególnie upodobalonym przez hipisów.
Kreteńskie góry i górzyste wioski
21. Płaskowyż Lasithi i Jaskinia Zeusa
Płaskowyż znajduje się na średniej wysokości 840 m. n.p.m. przez co śnieg utrzymywał się tam w niektórych latach, nawet do połowy okresu wiosennego. Dzięki spływowi roztopionego śniegu ziemia na płaskowyżu jest żyzna i od tysięcy lat przyciąga ludność, która czerpie korzyści z jej uprawy. Płaskowyż był znany z wielu wiatraków (kilka z nich zachowało się do dzisiaj) oraz domniemanego miejsca narodzin Zeusa – jaskini Dikteon Andron.
22. Wioska Kritsa
Kritsa to malownicza wioska położona w górach na wschodniej Krecie, znana ze swojego tradycyjnego charakteru i niepowtarzalnego uroku. Wąskie, brukowane uliczki, białe domy z niebieskimi okiennicami oraz liczne kawiarenki sprawiają, że wioska ta ma atmosferę spokoju i autentyczności. Kritsa jest również jednym z najlepiej zachowanych tradycyjnych miasteczek na Krecie, które przyciąga turystów swoją historią i kulturą.
23. Wąwóz Richtis
Wąwóz Richtis to jedno z najbardziej malowniczych miejsc wschodniej Krety, położone w górach, w pobliżu wybrzeża. To idealne miejsce na relaksujący spacer w otoczeniu dzikiej przyrody. Wąwóz jest znany ze swojej niezwykłej roślinności, górskich krajobrazów oraz niewielkiego, ale imponującego wodospadu Richtis, który stanowi główną atrakcję tego miejsca. Woda spada z kilkumetrowej wysokości, tworząc piękny widok w otoczeniu bujnej roślinności.
24. Psiloritis
Najwyższy szczyt Krecie, osiągający wysokość 2456 m n.p.m. To idealne miejsce dla miłośników górskich wędrówek. W zimie szczyt pokrywa majestatyczny śnieg, jednak najlepszy czas na wędrówkę to wiosna i lato, kiedy warunki są bardziej sprzyjające. Warto przygotować odpowiednie obuwie, zapas wody oraz być w dobrej kondycji, by cieszyć się niezapomnianym widokiem.
25. Archanes
Malownicza wieś na Krecie, położona około 15 kilometrów na południowy zachód od stolicy wyspy, Heraklionu. Ten tradycyjny kreteński region łączy urok wiejskiego krajobrazu z bogatą historią i tradycją. Archanes jest znane z produkcji doskonałych win i stanowi dom dla kilku renomowanych winnic. Odwiedzający mogą degustować lokalne wina i poznać tradycje winiarskie Krecie. Winorośl uprawiana w tym regionie korzysta z korzystnego klimatu i gleby, co wpływa na wyjątkowy smak trunków.
Zakończenie
Kreta to wyspa pełna kontrastów, na której każdy zakątek skrywa coś wyjątkowego. Od majestatycznych zabytków, przez malownicze plaże, aż po urokliwe górskie wioski, Kreta Wschodnia zachwyca i zaprasza do odkrywania swoich tajemnic.
Zwiedzaj Kretę z Kreta Parakalo
Zachęcamy Cię do skorzystania z naszej oferty wycieczek po Krecie Wschodniej. Wybierając wycieczki po Krecie organizowane przez nasze biuro, możesz liczyć na profesjonalne wsparcie naszych doświadczonych polskich przewodników, którzy zabiorą Cię w najpiękniejsze miejsca wyspy. Podczas naszych wycieczek nie tylko odkryjesz niezwykłe miejsca, ale również zgłębisz historię Krety i jej tradycje. Z nami zwiedzanie to nie tylko spacer po zabytkach, ale fascynująca podróż przez tysiące lat historii, kultury i natury. Nie musisz się martwić o organizację – my zajmiemy się wszystkim.